Günümüzde endüstri ve sanayi alanlarında kullanılan motor koruma şalterleri motorların besleme devresinde, hattın başlangıç noktasında bulunan elektrik sigortaları, çalışma düzenleri sebebiyle kullanım sağlanan motoru değil, bunun yerine bağlantıyı, yani hattı korumaktadır. Motorları koruyabilmek için de çok farklı türde şalterler kullanılmaktadır. Bu noktada da koruyucu olan bu elemanlara, motor koruma şalterleri denilmektedir.
Motor Koruma Şalteri
Günlük hayatımızda sanayi alanında kullanım sağlanan motorları ve de tesisatları aşırı miktarda oluşan akımdan, kısa devreden ya da bu tarz durumlardan korumaya yarayan, elektromekanik koruma araçlarına motor koruma şalteri denilmektedir.
Güç kaynağı ve de tesisatın güvenli bir biçimde izolasyonunu sağlayabilmek için ayrıma fonksiyonu işlevinde olan bu tarz motor koruma şalterleri, yükler konusunda manuel bir şekilde anahtarlama işlemini de gerçekleştirir.
Genel olarak baktığımız zaman, motor koruma şalterlerinin görevleri çoğunlukla aynıdır. Üretici olan şalter firmaları, 2 farklı türde koruma şalteri üretmektedir. Bu tipler butonlu çevirmeli motor koruma şalterleri şeklinde olmaktadır.
Bunun yanında motor koruma şalterleri kullanılacakları alanın, nominal akım değerine bağlı olarak, şalter tercihi yapılmaktadır. Aynı zamanda akım ayarlarının da mutlaka bu değere uygun bir şekilde olması gerekmektedir.
Motor Koruma Şalterleri Nasıl Kullanılır?
Genelde motor güç devresinde, motorun çok yüksek derecede akım çekmesi veya kısa devre yapması durumlar oluştuğu zaman, motor koruma şalterleri bu durum karşısında anında açılarak, motorda meydana gelebilecek olan herhangi bir zarara karşı önlem almaktadır. Aynı zamanda bu şalterlerin kullanımı ile termik rölerin kullanımları da hızlı bir biçimde düşüş göstermektedir.
Çoğunlukla da elektrik panolarında kullanılması ile manyetik koruma amacı ile kullanılan sigortalara ihtiyaç duyulmamaktadır. Genelde aşırı derecede yüklenme, kısa devre ve de faz hatası gibi durumların karşısında koruma işlevini üstlenen motor koruma şalterleri bu şekilde de elektrik panoları içeriğinde yer tasarrufu sağlanmaktadır.
Bu tarz yardımcı elemanlarda yer alan açık ve kapalı kontaklar ile durum bilgisi alınmakta ve şalterin konumu ile ilgili olarak uzaktan da bilgi edinilebilmektedir. Genel olarak, motor koruma şalterlerinin özellikleri de çeşitlerine bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir.
Motor Koruma Şalteri Kullanılan Alanlar Nerelerdir?
Genelde motor koruma şalterlerinin kullanım alanları; havalandırma sistemleri, vinç panoları, konveyör sistemleri, kompresör, küçük makine, otomatik kumanda sistemleri şeklinde olmaktadır. Bu sistemlerin hepsi motor uygulamaları içinde yer almaktadır. Bu şekilde olan uygulama alanlarında da şalterlerin koruma fonksiyonları, kısa devre koruması, faz kaybı hassasiyeti, aşırı akım koruması şeklinde olmaktadır.
Genel olarak, motor koruma şalterleri tercihlerinde dikkate alınması gereken bazı önemli noktalar yer almaktadır. Örnek verecek olursak; bu koruyucu elemanların seçimi yapılırken, uygulamada kullanım sağlanacak olan motorun anma gücü de dikkate alınmalıdır. Aynı zamanda ayarlanması olanaklı halde olan termik ayar sahası için de gereksinim duyulan akım aralığını ayarlamak mümkün olmaktadır.
Bunun yanında bu durumda dikkat edilmesi gereken başka önemli bir durum da ayar sahasının, manyetik kısa devre ayarında olmadığı durumudur. Genel olarak motor koruma şalterleri, korunma ve güvenlik bakımından son derece önemli bir yere sahip olmaktadır. Aynı zamanda elektrik motorunu manuel bir şekilde devreye almak ya da devreden çıkarmak için tasarlanan, elektriksel kontrol, kumanda ve de koruma elemanı olmaktadır.
